Tekst “NJEGOŠEVA OSUDA DOSITEJA” objavio je “Crnogorski glasnik” u broju 77. iz 2012.godine – Glasilo Nacionalne zajednice Crnogoraca Hrvatske i Vijeća crnogorske nacionalne manjine Grada Zagreba. Uvodni tekst je napisao dr Zoran Drašković, urednik “Crnogorskog glasnika”.
“Čuveni ruski slavista Pjotr Aleksejevič Lavrov objavio je 1903. godine, za 90-godišnjicu Njegoševog rođenja, rad pod naslovom Knjaz Miloš o reformi srpskog pravopisa Vuka Karadžića i vladika Petar II o Dositeju Obradoviću (izvještaj Carske akademije nauka u Petrogradu). Taj rad sadžao je tri ranije nepoznata pisma iz beogradskog Državnog arhiva: pismo knjaza Miloša Njegošu iz Kragujevca 1. oktobra 1836. godine i dva Njegoševa pisma knjazu Milošu, iz Beča 15. januara 1837. godine i iz Trsta 3. avgusta 1837. godine.
Ističući da negativno mišljenje Petra II Petrovića Njegoša (pjesnika, vladike i gospodara Crne Gore) o Dositeju Obradoviću (prosvjetitelju i racionalisti), izloženo u privatnom pismu iz Trsta knjazu Milošu Obrenoviću (gospodaru ondašnje vazalne Kneževine Srbije) ide u red interesantnijih pitanja iz naše kulturne prošlosti, Milan Rakočević u radu Njegoševa osuda Dositeja (GLASNIK br. 5, Odjeljenje umjetnosti CANU, 1984) donosi sva tri pisma uz obrazloženje da se ova prepiska često citira, a da „još nigdje nijesmo sreli sva tri pisma zajedno“. Pri tom napominje da su pisma bila pisana slavenosrpskim, a on ih daje „modernim pravopisom sa svim originalnim izrazima i greškama“.
Upoznajući čitaoca sa ondašnjim događajima, M. Rakočević objašnjava ljutnju „nerasudnog kneza Miloša“ sljedećim riječima: „Iako se spotiče o crnogorski pasoš, vjerovatnije je da ga je naljutilo štampanje novim pravopisom Vukovih Poslovica na Cetinju 1836., čije je objavljivanje na pobudu Mušickog omogućio upravo Stratimirović.“!”
KOMPLETAN PRILOG MOŽETE POGLEDATI
AKO KLIKNETE NA FOTOGRAFIJU
