Saopštenje Fondacije ,,Sveti Petar Cetinjski”

Radi se o kapitalnom projektu sa dalekosežnom vizijom, cilj je da likovna rješenja vladara uđu u udžbenicima, knjigama, da zažive na društvenim mrežama, da se mlađim generacijama vizuelno prikaže slavna i dugotrajna prošlost. Značajna finansijaka sredstva su potrebna za realizaciju ovog projekta, riječ je o značajnom broju učesnika, velikom broju radova. Ovo je i apel državnim organima, biznismenima, uspješnim privrednicima i drugim ljubiteljima umjetnosti da se uključe u realizaciju ovog projekta, doniraju sredstva, otkupe radove ili na drugi način doprinesu što uspješnijoj realizaciji ovog istorijski, umjentčki i identitetski važnog projekta. Fondacija “Sveti Petar Cetinjski” u aprilu 2022. godine raspisala je konkurs za izradu umjetničog djela, slike – ulje na platnu vladara Crne Gore.  Fondacije je nastojala da zainteresuje učenike, redovne i svršene studente (svih nivoa studije i programa), slobodne umjetnike, naivce, akademske slikare i profesionalce da pristupe ovoj aktivnosti i urade djela koja bi se crnogorskoj i inostranoj  javnosti predstavila kroz organizovanje izložbi i organizovanje aukcije radova. Glavni cilj Fondacije bio je da animira likovne znalce i da javnosti Crne Gore  ostavi u nasljedstvo/amanet/zadužbinu, djela kojim se u javnosti prikazuju portreti  vladara Crne Gore. Na konkursu koji je trajao mjesec dana, javilo se više od 45 slikara. Sa rokom od šest mjeseci imali su zadatak da u realizmu naslikaju nekog od vladara iz četiri crnogorske dinastije: Voislavljevići, Balšići, Crnojevići i Petrovići. Slikari su zajedno sa predstavnicima Fondacije izabrali kojeg će vladara crtati pokušavajući da se usklade želje slikara i dobijanje likovnih rješenja svih vladara iz četiri dinastije.

Za najveći broj vladara uopšte nije postojala bilo kakva likovna podloga, pa su slikari osim talenta u svoje radove unosili i imaginaciju, morali da uđu u istorijsku dubinu, nošnje, garderoba, oružje, sagledaju karakter, godine starosti itd. Učesnicima konkursa se daje mogućnost da sa timom organizatora konkursa prenese svoju viziju za izradu jednog  lika vladara i da u saradnji sa organizatorom konkursa dođu do prihvatljivog rješenja.  Uz stvaraoce je konstantno bila podrška Fondacije u smislu podrške, pribavljanja istorijskih činjenica, davanje istorijsih savjeta, konsultacije i komentari. Ovo je realizovao i vodio predsjednik Fondacije Srđa Martinović. Omogućavala se sloboda izraza i osobenost umjetnika. Javnost će prvi put moći da vidi kako su izgledali vladari iz daleke prošlosti, na osnovu istorijskih fakata, onako kako su ih umjetnici izrazili u svojim djelima. Slika mogu biti portreti do ramena, poprsje, portret u rastu, portret u unutrašnosti, na pozadini pejzaža, reprodukcija slike, fotografije, sa ili bez novih detalja. S obzirom na vremensku distancu  vladanja lika vladara, slika može biti u obliku mitološkog, istorijskog, savremenog karaktera. Radovi su morali da budu realizovani u tehnici ulje na platnu sa blind ramom  u dimenzijama ne manjim od 50 x 70 cm  Pristigli radovi će biti ocijenjeni od strane petočlanog stručnog žirija među kojima su pored predsjednika Fondacije i renomirani umjetnici Dimitrije Popović, Aleksandar Čilikov, Ljiljana Zeković. Fondacija ,,Sveti Petar Cetinjski “ na ovom projektu sarađuje  sa Fakultetom likovnih umjetnosti  Univerziteta Crne Gore, Fakultetom vizuelnih umjetnosti Univerziteta Mediteran, Fakultetom umjetnosti UDG, Srednjom umjetničkom školom ,,Petar Lubarda“ sa Cetinja,  sa Ministarstvom kulture Crne Gore i drugim institucijama. S obzirom da u javnosti, nema relevantnog djela,  portreta, koja prikazuje lik  patrona,  vladara Crne Gore počev od Kneza Petra Arhonta, Kneza Vladimira- Svetog Vladimira Dukljanskog, kneza Stefana Vojislava, kralja Mihaila, kralja Konstatina Bodina, kraljeve Dobroslava, Kočapara,  Vladimira, Đorđa,  Grubaše, Gradihne i kneza radosava iz dinastije Vojislavljevića. Od dinastije Balšića tu su Balša I, Đurađ I, Balša II, Đurađ II i Balša III. Dinastije Crnojević –  Stefanice Crnojević, Ivana i Đurađa Crnojević, kao i Dinastije Petrović Njegoš – Danila, Save, Vasilije, Petra I- Svetog Petra Cetinjskog i Petra II Petrovića Njegoša, Knjaza Danila, Knjaza i Kralja Nikole. Među njima javnost će moći da vidi i portret Šćepana Malog.

Na konkursu je moguće učestvovati sa jednim ili više radova.

Otvaranje prve izložbe biće upriličeno 31. oktobra na Cetinju u prostorijama Dada Đurića. nakon ovoga Fondacija je planirala organizaciju više izložbi širom Crne Gore u renomiranim galerijama.

Srđa Martinović je izjavio da je Fondacija uspjela da okupi respektabilan broj slikara,  očekuje veliko interesovanje i stručne i laičke javnosti. Rekao je da se radi o projektu velikog zamaha i snažne ideje iza kojeg stoji Fondacija Sveti Petar Cetinjski, a koji će ostaviti dugoročni pečat na mlađe generacije i njihovu percepciju prošlosti. Više od 40-ak ljudi aktivno je učestvovalo u ovom zahtjevnom projketu, jer je slikarima bilo potrebno približiti vladare i epohe njihove vladavine, a s druge strane i uvažiti slobodu umjetničkog izraza. Smatram da se kroz zajednički rad poznavaoca prlošlosti i umjetnika koji se međusobno dopunjuju može se doći do djela koje će kičicom na platnu osvijetliti manje poznate tragove crnogorske istorije.