Ovih je dana objavljena veoma zanimljiva monografija – “Štampani mediji u Baru (1886 – 1972 – 2023) – nastanak, razvoj i analiza odnosa sa lokalnom zajednicom” autora Željka Milovića, prva knjiga u Crnoj Gori koja se na analitilan način bavi istorijom lokalnih štampanih glasila.
U knjizi su obrađeni svi listovi i časopisi koji su u XX vijeku objavljeni u Baru, kao i bilteni, specijalizovana izdanja i fanzini.
Ova lokalna istorija Bara XX vijeka, ispričana kroz nastanak, razvoj i gašenje štampanih medija, pokazuje jasan upliv političkih i društvenih prilika na genezu štampe uopšte, kao i to kako su i koliko prelomni događaji u životu Bara reflektovani kroz članke namijenjene lokalnom stanovništvu, ali i kako se javno mnjenje mijenjalo pod njihovim uticajem.
“Knjiga je po mnogo čemu pionirski projekat na crnogorskim prostorima jer je prva koja se bavi fenomenologijom lokalnih medija na ovaj način. Sva (rijetka) djela koja su tretirala ovu materiju imala su u žiži interesovanja sam problem mas-medija i njihov uticaj i razvoj, ili su bila prigodnog, svečarskog karaktera bez ulaženja u suštinu odnosa sredine u kojima su nastajali i njih samih. Ovo je umnogome drugačije, jer stvari sagledava iz druge perpsektive – objašnjava upravo međuodnos medija i vremena u kojima su nastajali: prilike i razloge osnivanja, njihov rad i finansiranje, cenzure i zabrane, posljedice koje su proistekle iz rada medija i nesumnjivi uticaj na oblikovanje svijesti građana, od početnih iz vremena kralja Nikole do elektronskih u kojima se briše granica između konzumenta i autora vijesti.
Iako se pisac bavi razvojem medija u Baru od početka XX vijeka do danas, lako se mogu izvući paralele sa čitavom Crnom Gorom, jer su prilike u kojima se nastajali i radili mediji bili približno iste. Centralni dio knjige pripada genezi rada JP Informativni centar Bar i “Barskih novina”, jer se upravo ovo preduzeće decenijama unazad u monografistici i publicistici uzima kao “lakmus papir” dešavanja na crnogorskim prostorima, obzirom da su se kroz njihov rad prelamali najvažniji događaji republike s kraja XX vijeka.
Zbog univerzalnosti poruke koju posjeduje, ova knjiga, iako geografski lokalnog karaktera, nosi univerzalnu poruku o dešavanjima unutar Crne Gore i prilikama koje su uslovljavale život medija, i u konačnosti – njenih građana“, ističe povodom izalaksa ove knjige mr Ivan Jovović, predsjednik Matice crnogorske.
Knjiga je podijeljena hronološki, i započinje događajima oko od nesuđenog lista ”Jugoslavija” koji je trebao da izlazi u Baru još 1886. Nadalje, prati se razvoj zvaničnih opštinskih listova, od Biltena i Informatora Opštine Bar kao začetaka štampanih medija, preko “Glasa mladih”, “24. novembra” do “Barskih novina” i njihovih potonjih nasljednika “Novih barskih novina”.
U djelu se tretiraju i listovi radnih organizacija, poput “Luke Bar”, ali i podlistci koji su izlazili periodično – “Rumijatrans”, list “PTT”, “Penzioner”, “SIZ stanovanja”… slijede novine za kulturu, pa vjerske novine, a posebno su obrađeni listovi i časopisi vaspitno-obrazovnih institutcija, od “Primorca” iz 1960. i “Crvenog cvijeta” OŠ “Mrkojevići iz 1962” do današnjih dana. Tu su i prikazi geografski usko profilisanih listova iz Zubaca, Sutomora, Mrkojevića, zatim sportski, ruski i specijalizovani časopisi, bilteni i fanzini, uz tzv. specijalizovana izdanja. Za potrebe ove knjige autor je pregledao sve brojeve medija koji su izlazili u Baru, a broj primjeraka premašuje nekoliko hiljada.
Prof. dr Irena Petrušić, recenzent knjige, navodi da Milović “vodi iz perioda u period, iz priče u priču, dajući prikaz ne samo razvoja štampanih medija, već nam govori i dočarava karakter ljudi sa podneblja Bara, jer iako je knjiga zamišljena kao monografija, i u tom smislu predstavlja pravi istraživački doprinos, ona je prepuna i fusnota i podataka, ali i anegdota koje na živopisan način oslikavaju kulturu Bara”.
Knjiga “Štampani mediji u Baru (1886 – 1972 – 2023) – nastanak, razvoj i analiza odnosa sa lokalnom zajednicom”, nastala je na osnovu inicijalnog istoimenog rada na postdiplomskim specijalističkim akademskim studijima na Fakultetu za poslovnu ekonomiju i pravo Bar, juna 2019. godine, a upravo je ova barska univerzitetska institucija i izdavač monografije.
Sredstva za istraživački rad u arhivima i bibliotekama obezbijeđena su putem Konkursa za sufinansiranje kulturno-umjetničkog stvaralaštva u 2022. godini, raspisanog od strane Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta Vlade Crne Gore.
Ovo je jedanaesta Milovićeva monografija o Baru koju potpisuje kao samostalni autor ili većinski koautor.
Promocija knjige se planira za 20.novembar u 18.30 časova, u Amfiteatru Fakulteta za poslovnu ekonomiju i pravo Bar (Srednja Stručna škola), u sklopu Novembarskih svečanosti povodom Dana Bara.
Be the first to comment