„Sve boje Crne Gore- bojenje vune biljnim bojama “

Projekat „Sve boje Crne Gore“ je koncipiran tako da kroz sublimaciju nauke, tradicije i umjetnosti doprinese prezentaciji i popularizaciji kulturne baštine, vune- primarne tekstilne materije u Crnoj Gori, autohtone flore i kreativnosti u umjetničkom izražavanju. Vuna je vjekovima prerađivana i
korišćena u domaćinstvu, ali je poslednje tri decenije, gašenjem tekstilne industrije u Crnoj Gori od dragocjene sirovine postala ekološki problem jer se nepropisno odlaže i spaljuje u prirodi.

Učesnici su institucije, muzeji i renomirani umjetnici, istraživači, profesori i studenti sa fakulteta i umjetničkih akademija iz Italije, Švedske, Francuske, Holandije, Hrvatske, Srbije, BiH i Crne Gore.

Bojenje vune biljnim bojama i oblikovanje tekstila tradicionalnim zanatskim tehnikama su procesi koji su u saglasju sa savremenim ekološkim standardima, kojima se favorizuje korišćenje prirodnih materijala i tradicionalnih načina obrade tekstila.
Industrijskom proizvodnjom sintetičkih boja za tekstil, koja obilježava XX vijek u popunosti prestaje upotreba biljnih boja. Danas je primjetno ponovno interesovanje za upotrebu prirodnih boja u procesima bojenja tekstila različitog porijekla zbog savremenih zahtjeva vezanih za zaštitu okoline i ljudskog zdravlja i sve češćih pojava alergijskih reakcija.
Sam proces bojenja je ekološki čista tehnologija, a ekstrakti pigmenata biljaka se dobijaju iz obnovljivih izvora.

Boje dobijene na ovaj način su neuobičajeno lijepe, a njihovo međusobno kombinovanje stvara harmonične likovne cjeline, što se može vidjeti u etnološkim zbirkama naših muzeja. Intuitivna i lucidna rješenja u primjeni dostupnih materijala- pepela, stipse, džibre, cijeđi… u kombinaciji sa biljnim pigmentima, su kroz vjekovnu praksu dovela do postojanosti bojenog materijala koje ni savremena tehnologija ne može prevazići.

Sami proces odabira i pripreme biljnog materijala, obrade sirove vune, bojenje vune, predenje, tkanje ili pletenje su atrakcija sama po sebi. Likovnost čitavog postupka, prezentacija tradicionalnih tehnika oblikovanja vune, kao i mogućnost učešća, posjetiocima pruža jedinstveno iskustvo.

Prošlogodišnji projekat je podržalo Ministarstvo kulture Crne Gore kroz Program zaštite kulturnih dobara, a ove godine je to djelimična podrška Centru za kulturu Šavnik koji je naš saradnik na ovom projektu.

Autor projekta
mr Jelena Đukanović, dizajner